Ribal is als staatloze Palestijn geboren en opgegroeid in Abu Dhabi. Hij werkte voor de afdeling stadsplanning van Abu Dhabi en maakte daar twee en drie dimensionale ontwerpen. Met die grafische software legde hij na zijn asielaanvraag het leven in asielzoekerscentra vast. De gebouwen, stoelen, bedden, gordijnen, tafels en kasten die zo herkenbaar zijn voor wie in asielzoekerscentra woont of werkt. De kloof is het woord dat Ribal gegeven heeft aan deze tussentijd tussen een afgesloten verleden en onbekende toekomst. Na 6 jaar hebben Ribal en zijn twee kinderen een verblijfsvergunning gekregen in Nederland.

Senad Alic vluchtte begin jaren negentig tijdens de oorlog in het voormalig Joegoslavië naar Nederland. Anno nu is het een succesvolle beeldend kunstenaar en illustrator. In 2023 verscheen zijn Was het zo. Momentopnames in woord en beeld, over daar en toen, de vlucht, de aankomst en het begin van een nieuw leven in Nederland. 

‘Het was of ik de berg hoorde brullen onder een dikke laag met paletmes aangebrachte verf. Als een beer die in winterslaap was en wakker werd. 
En ik kon bijna de frisse wind die van de bergtop kwam voelen. Een wind die op een of andere manier ook warmte meebracht in de geur van kerstbomen, de smaak van bevroren rozenbottels, de rode kleur van gezichten en de lach van mijn maatjes.’

Ik schilder. Herinneringen verdwijnen tussen verflagen in kleuren, vormen en lijnen. Zoals de herinneringen van mijn ouders en voorouders bijna in de lagen van de geschiedenis zijn verdwenen. Schilderijen suggereren een verhaal en ergens aan het begin of einde stap jij als toeschouwer in die ruimte en maak je je eigen nieuwe verhaal. Hier in de woorden ligt het verhaal vast. Een poging het leven voor altijd te verstillen. Stop de tijd. Opgroeien in socialistisch Joegoslavië, oorlog, vertrek, verlies van en aankomst in een ander land. Destructie, deconstructie en reconstructie. 
Was het zo – Senad Alic´ –

Door Parisa Akbarzadehpoladi –

Zet dan een voet
voor de ander
daar ergens
is een einde

– Parisa Akbarzadehpoladi is kunstenares, fotograaf, vormgever. Ze geeft workshops zakelijk tekenen en zet zich actief in voor vrouwenrechten. In 2021 ontving ze een Vrouwendag Rotterdam Award in de categorie Kunst & Cultuur.
De tekeningen van Parisa zijn zowel surrealistisch als kubistisch. Haar werk nodigt ons uit te spreken over angst, pijn en liefde en ons verlangen naar dat oord van de liefde levend te houden.

Bekijk in pdf >

Fleur tekende, Fronnie schreef –

De stilte op het botenkerkhof
Ik raak aan
De haven 
waar de gestrande boot en de vakantieboot 
naast elkaar op de bok staan
De zee die schuldig landschap is geworden 
en dan daarin zwemmen 
De doden hun naam teruggeven

Fleur tekent en schildert, ontwerpt en geeft haar betrokkenheid bij en met vluchtelingen en asielzoekers vorm in concrete projecten. Ze heeft verschillende kunstprojecten in asielzoekerscentra opgezet via De Vrolijkheid, Meneer de Leeuw en de Refugee Company. Voor OndertussenOnderweg maakte ze samen met Fronnie Biesma een omgekeerde reis naar Sicilië. Ze ontmoetten en zagen. Aan de kust waar mensen op de vlucht Europa bereikten of onderweg verdronken. Het schuldige landschap.

Bekijk in pdf >